เสิร์จ ( Surge ) คืออะไร ? และมีกี่แบบ ?

เสิร์จ ( Surge ) คือ แรงดันไฟฟ้าเกินชั่วขณะ ที่มีค่าสูงมากๆ และเกิดขึ้นอย่างฉับพลัน ซึ่งมาจากหลายสาเหตุ เช่นการเกิดฟ้าผ่า ฟ้าแลบ การเปิด-ปิด อุปกรณ์ไฟฟ้ากำลังขนาดใหญ่ ระบบไฟฟ้าติดติด-ดับดับหม้อแปลงไฟฟ้าระเบิด และการลัดวงจรของระบบสายส่งไฟฟ้ากำลัง เป็นต้นโดยเหนี่ยวนำปะปนเข้ามาทางสายตัวนำไฟฟ้า ที่จ่ายให้กับอุปกรณ์เครื่องใช้ไฟฟ้าต่างๆ เช่น
เครื่องปรับอากาศ, TV, เครื่องเสียง, ตู้เย็น, ชุดโฮมเธียเตอร์, CCTV, คอมพิวเตอร์, เครื่องซักผ้าและเครื่องชาร์จรถไฟฟ้า เป็นต้น ซึ่งอาจมีผลทำให้อุปกรณ์เครื่องใช้ไฟฟ้าดังกล่าวที่ต่อใช้งานอยู่ได้รับความเสียหายได้ เนื่องจากได้รับแรงดันไฟฟ้าเกิน ( Surge )เราสามารถแบ่งคุณลักษณะของเสิร์จ ( Surge ) ออกเป็น 2 แบบคือ

1. ไฟกระโชกแบบช่วงสั้น ( Transient ) หมายถึง สภาวะการเกิดแรงดันไฟฟ้าเกินชั่วขณะ โดยอาจจะมีค่าสูงมากกว่า 1,000 โวลต์ ขึ้นไป และมีระยะเวลาในการเกิด ที่สั้นมากๆ เช่น เศษหนึ่งส่วนล้าน ( 1  ⁄ 1,000,000 ) ของวินาที เป็นต้น
2.ไฟกระโชกแบบช่วงยาว ( TOVs : Temporary Over Voltages หรือ SWELL ) เป็นสภาวะการเกิดแรงดันไฟฟ้าเกินชั่วขณะ โดยอาจมีค่าต่ำกว่า 1,000 โวลต์ แต่มีระยะเวลาในการเกิด ที่ยาวนานกว่า เช่น เศษหนึ่งส่วนพัน ( 1  ⁄ 1,000  ) ของวินาที จนถึงหลายวินาที เป็นต้น

ซึ่งการเกิดไฟกระโชกแบบช่วงยาว ( TOVs ) นี้ แม้ค่าการเกิดแรงดันไฟฟ้าเกิน จะมีค่าต่ำกว่าการเกิดไฟกระโชกแบบช่วงสั้น ( Transient ) ก็ตาม แต่เนื่องจากระยะเวลาการเกิด
ที่ยาวนานมากกว่า จึงมีพลังงานมากพอที่จะทำให้อุปกรณ์เครื่องใช้ไฟฟ้าต่างๆ ที่ต่อใช้งานอยู่ เกิดความเสียหายได้มากกว่า